Sanat, teknoloji ve pazarlama dünyasını kasıp kavuran, internetin yeni çağının bir parçası olan NFT ve Metaverse kavramlarından sıkça bahsedildiğini duymaya başladık.
Pazarlama dünyasında yeni bir dijital dönüşümü başlatan bu kavramlar markaların ve tüketicilerin taşıdıkları itibar açısından büyük önem arz ediyor. Akıllarda birçok kavram kargaşası yaşanırken, büyük markalar ise sonu olmayan bir NFT ve Metaverse yarışına dahil olmaya başladı bile.
Bu rehberimizde dev markaların bu yarışa hangi NFT ve/veya Metaverse projeleriyle dahil olduğunu incelerken, “işletmeler ve pazarlamacılar bu süreçlere nasıl adapte olabilir?” sorusuna cevap arayacağız.
Metaverse ve NFT’leri daha net anlayabilmek için yazımızın son kısmında yer alan, birbiriyle zamansal bağlantıları bulunan bazı kavramların tanımlamalarına göz atabilirsiniz.
Coca-Cola’nın Tafi iş birliğiyle ilk NFT koleksiyonu.
Coca-Cola’nın 2021 yılında 1 milyon dolarlık anlaşma ile Uluslararası Dostluk Günü anısına “şans kutuları” adlı başlığıyla duyurduğu ilk özel baskı sanal NFT koleksiyonu.
Coca-Cola ve Tafi, bu girişimiyle birlikte kripto topluluğu içinde güçlü bir topluluk duygusu yaratmış ve sosyal medya kanallarına yeni, genç izleyiciler kazandırmış.
Coca-Cola'nın NFT Koleksiyonunu İnceleyin
ASICS'in Sunrise Red NFT isimli NFT koleksiyonu
NFT koleksiyonu çıkartan ilk spor giyim markalarından biri olan Asics'in Sunrise Red koleksiyonu, dijital sanatçılarla işbirliği içinde tasarlandı.
Ünlü spor markası tarafından “sdijital ürünlerin fiziksel aktiviteye ilham verdiği bir geleceğin inşasında ilk adım” olarak tanımlanan 189 NFT'den elde edilen gelir, sanatçıların hesabına yatırıldı.
ASICS'in NFT Koleksiyonunu İnceleyin
Adidas’ın büyük ilgi gören sanal evren Metaverse için ürettiği özel NFT serisi.
Spor giyim devi Adidas, sanal evrene adım atmak için "Into the Metaverse" adındaki ilk NFT koleksiyonunu hayranlarının beğenisine sunmuştu. Koleksiyonda başka dijital NFT projesine bağlı bir Bored Ape tarafından giyilmiş Adidas eşofmanı, siyah sweater ve turuncu bir bere yer alıyor. Adidas’ın NFT’lerini almaya hak kazanacak şanslı kişiler dijital ve fiziksel ürünlere erişebiliyor. Spor giyim markasının The Sandbox ile bir iş birliği yaparak sanal evrene daha öncesinden giriş yaptığını hatırlatalım.
Adidas'ın NFT Koleksiyonunu İnceleyin
Microsoft’un sanal toplantılar yapabildiğiniz metaverse projesi: ‘Microsoft Mesh’.
Microsoft, sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik uygulamaları aracılığıyla Microsoft Mesh girişimi sayesinde gerçek zamanlı olarak insanların sanal evrende bir araya gelmesini amaçlıyor.
Bu evrende arkadaşlarınızla sanal toplantılar düzenleyebiliyor, onların ofislerine konuk olabiliyorsunuz. Azure bulut altyapısına bağlı, Holoportation olarak tanımlanan konsept ile fiziksel nesneleri de dahil edebiliyor, sanal arkadaşlarınızla toplanarak proje tartışması yapabiliyorsunuz.
Microsoft'un bu alandaki en büyük yatırımlarından bir diğeri ise dev oyun şirketi Activision-Blizzard'ı 68.7 milyar dolara satın alması olmuştu.
Nike firmasının NFT ayakkabıları tanıtmak için oluşturduğu sanal evren mağazası.
Bu gönderiyi Instagram'da gör
Dünyanın önde gelen ayakkabı ve spor giyim üreticilerinden Nike, NFT ayakkabılar üreten RTFKT Studios isimli şirketi 2021 yılında satın alarak NFT dünyası ve Metaverse sanal evrenine adım atmıştı.
Nike, bu adımla kendi sanal evreninin geleceğine yatırım yapmış oldu. Yakın zamanda sanal ayakkabılarının reklamını yapan firma bu satışlardan 3.1 milyon dolar gelir elde etti.
McDonalds’tan NFT menüler ve sanal restoranlar.
Dünyanın en büyük fast-food zinciri McDonald's, Çin’in Şanghay şehrine inşa ettiği genel merkez binasının yıl dönümünü kutlama amacıyla rübik küp şeklindeki ilk NFT’sini tanıtmıştı. Daha sonra ise menülerini NFT olarak tanıtan şirket, sanal evrende restoran hizmeti de vereceğini duyurmuştu.
McDonald’s Kültürel Etkileşim Kıdemli Direktörü Elizabeth Campbell, “Özellikle Metaverse popülerlik kazanmaya devam ederken, McDonald’s markasını kültürel anlamda insanlarla yakın tutmaya devam edeceğiz.” diyor.
JPMorgan, blockchain tabanlı metaverse platformu Decentraland'de ofis açtı.
JPMorgan, işletmeler için metaverse ile ilgili büyüme fırsatlarının değerlendirildiği "Metaversedeki fırsatlar" başlıklı bir rapor yayımladı. Söz konusu raporla JPMorgan'ın blockchain tabanlı metaverse platformu Decentraland'de açtığı ofisin tanıtımı da yapıldı. Bankanın metaverse ofisinin "Onyx Lounge" olarak adlandırıldığı belirtilen raporda, JPMorgan müşterilerinin bu girişimle sanal ortamda Ethereum tabanlı hizmetlerden yararlanacağı aktarıldı.
Samsung Decentraland'deki mağazasının açılışını bir etkinlikle duyurdu.
Samsung, bu hafta bir metaverse'de yeni Galaxy akıllı telefonları için bir lansman etkinliği düzenledi.
Güney Koreli teknoloji devi, etkinliğe sanal dünya olan Decentraland'da ev sahipliği yaptı.
Birçok metaverse girişiminden biri olan Decentraland'a bir masaüstü tarayıcısı aracılığıyla erişilir. Kullanıcılar, daha sonra bir fare ve klavye kullanarak blok zinciri destekli sanal dünyada gezinebilecekleri bir avatar oluştururlar.
Ünlü giyim markası Gucci Sandbox'ta bir dijital arazi arsası satın aldı.![]()
Ünlü giyim markası, Mayıs 2021'de 100. yıl dönümünü kutlamak için Roblox platformunda sanal mağazası Gucci Garden'ı tanıtmıştı. Markanın Ağustos ayında Dionysus çantasının dijital NFT versiyonu Roblox'ta yayınladıktan sonra 4 bin 115 dolara satılmıştı.
İkonik moda devi aynı zamanda, Ethereum blok zincirine bağlı sanal evren platformu The Sandbox'ta bir dijital arazi arsası satın alarak Metaverse’deki hedeflerini gerçekleştirmeye devam ediyor.
Ünlü gözlük markası Ray-Ban sanal NFT gözlüklerini duyurdu.
Ray-Ban, NFT tasarımcısı Oliver Latta ile yaptığı iş birliğiyle yepyeni bir dijital gerçeklik deneyimi sunuyor. Hayranlarını ilk sanal ürünü olan “Aviator Ray-Ban NFT” gözlükleri ile Metaverse sanal evrenine dahil etmeyi hedefliyor.
Ray-Ban'in NFT Koleksiyonunu İnceleyin
Koleksiyonun satışından elde edilen gelir ile İtalyan Sanat Vakfı derneğinde genç tasarımcılara destek amaçlı fon sağlanması amaçlanmış.
Sektör devi BMW, geleceğin sanal fabrikasını tasarlamak istiyor.
Nvidia tarafından geliştirilen Omniverse adlı bir yazılım platformunu kullanan BMW, tüm fabrika üretim sürecini en gerçekçi ayrıntılarıyla sanal evrene taşımak için çalışmalara başladı.
Sanal simulasyon ortamı ile robotlarına eğitim veren firma robotlarının zamanla daha karmaşık görevler gerçekleştirmelerini hedefliyor.
NVIDIA kurucusu ve CEO’su Jensen Huang;
BMW’nin bu geleceğin fabrikası üzerine kurulu vizyon modelinde; insanlar robotlarla birlikte çalışıyor, fabrika tasarım sürecinin tüm aşamalarına dahil olan mühendisler paylaşılan sanal bir ortamda iş birliği yapıyor ve tüm fabrika “fotogerçekçilik” anlamda, ayrıntılı bir şekilde simüle ediliyor. NVIDIA’nın Omniverse platformu böyle bir geleceği mümkün kılmak üzere tasarlandı.
Facebook yeniden markalaşmaya gitti
Work in the metaverse
Facebook, internetin üç boyutlu versiyonunu inşa etme girişimleri için 2021 yılında Meta olarak yeniden markalaşarak bir konsept olan Metaverse sanal evreninde yerini almaya başladı.
Markalaşmadan sonra, sanal gerçeklik gözlüğü gerektiren Horizon Worlds isimli Metaverse platformunu duyuran şirket bu alanda öncülerden olmayı hedefliyor gibi görünüyor. Markaların sanal evren platformlarına adapte olma sürecini düşünürsek Facebook, değişen iş modeline bağlı olarak müşterileri ile olan iletişimini değiştirmek durumunda kalabilir.
İşletmeler ve pazarlamacılar bu süreçlere nasıl adapte olabilir?
Metaverse ve NFT pazarlama sürecine başlamadan önce markanızın stratejilerine en uygun ürün içeriğinin hangisi olabileceğine karar vermelisiniz. Kendinize şu soruları sorarak başlayabilirsiniz:
- Bu alanda fark edilmek için neler yapabilirim?
- Hangi tür içerik en iyi sonucu almamı sağlayabilir?
- Hedef kitlem ile nasıl etkileşim kuruyorum?
- NFT ve Metaverse pazarlamada dışarıdan bir hizmet desteğine ihtiyacım var mı?
NFT'ler ve Metaverse evreninin yükselişi ile rakipleriniz arasında öne çıkmak için benzersiz olmanız esastır. Bu iki kavram üzerine hazırlayacağınız ürününüzü mümkün olan her yaratıcı yolla pazarlamanız gerekir ve bunun için dışarıdan pazarlama hizmeti almayı düşünebilirsiniz. Örneğin, NFT’lerinizi pazarlayarak hedef kitlenizle olan iletişiminizi geliştirir, müşteri katılımı sağlar, marka bilinirliği yaratır, gelir üretir ve işletmenizin büyümesine yardımcı olabilirsiniz.
Bir süredir hem içerik üretimi hem de dijital reklamcılığın artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik dünyasına yayıldığı bir ortamda, hiç şüphesiz yeni dijital pazarlama ve reklamcılık modelleri karşımıza çıkacaktır.
Markaniz için değerli olabilecek pazarlama tüyoları:
Kısa ve uzun vade yatırımlarınıza başlamadan önce neden bu alanda olmanız gerektiğini düşünün.
Müşterilerinizin dikkatini çekebilecek ürünlere odaklanın.
Sanal ortam ile gerçek hayatın pazarlamasını paralel ilerletin.
İçerik pazarlamasına önem vermeye devam edin.
Sanal evrende insanlar markanızla çok sık etkileşime gireceği için mümkün olabildiğince pazarlama deneyimlerinizi farklılaştırın.
Stratejilerinizi sürdürülebilir kılarak ve nitelikli yaratıcı fikirlerle süsleyerek pazarlama yatırımınızın ömrünü uzatın.
Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik içeriklerinizde benzersiz işler yaratmaya özen gösterin.
Bilmeniz Gerken Kavramlar
İnternet (Web1, Web2 ve Web3)
Web1.0: İnternetin keşfinin ilk zamanlarında kullanılan web teknolojisine denir. Kullanıcıların interneti sadece gözlemleyebildiği, kendi içeriklerini oluşturamadığı bir dönemdi.
Web2.0: İçerik yayımlayabilen Wordpress gibi platformlara, web uygulamalarına ve sosyal medya sitelerinin doğmasına yol açtı. Wikipedia, Facebook, Twitter ve diğer hepsi bilgiyi iletme şeklimizi değiştirdi. Sosyal ağlar çağı başladı.
Web3.0: Blockchain teknolojisinin ortaya çıkışı oyunu değiştirdi ve İnternet'i üçüncü aşamasına taşıdı. Şimdi geldiğimiz nokta, verilerinizin ve zamanınızın tek sahibi siz olduğunuz ve bunlardan para kazanabileceğiniz yeni bir çağın başlangıcı.
Bundan sonra sahnede sık sık göreceklerimiz ise; Yapay Zekâ uygulamaları, Merkezi Olmayan Uygulamalar (DApps), Merkezi Olmayan Otonom Kuruluşlar (DAO), VR (Sanal Gerçeklik) & AR (Artırılmış Gerçeklik), Metaverse ve NFT’ler.
Blok Zinciri (Blockchain) Teknolojisi
En saf tanımıyla, “blok zinciri” güvenli ve merkezi olmayan bir veritabanıdır diyebiliriz.
IBM şirketine göre ise; bir iş ağındaki işlemlerin kaydedilmesi ve varlıkların takip edilmesi sürecini kolaylaştıran, paylaşılan ve üzerinde değişiklik yapılamayan bir büyük defterdir. Varlıklar somut (ev, araba, nakit, toprak) veya soyut (fikri mülkiyet, patent, telif hakları, marka) olabilir. Değerli hemen hemen her şey bir blockchain ağında izlenebilir ve üzerinde işlem yapılabilir, bu da riski azaltır ve işe dahil olan tüm maliyetlerin düşürülmesini sağlar.
Kripto Paralar
Kripto para birimleri, bir blok zincirine kayıtlı parasal işlemlerden başka bir şey değildir aslında. En isabetli örneği ise 2009 yılında kullanıcıdan kullanıcıya transfer edilebilen, merkezi olmayan bir dijital para birimi olan Bitcoin’i gösterebiliriz. Kağıt üzerindeki isim Satoshi Nakamoto tarafından yaratılan Bitcoin, eşler arası bir elektronik nakit sistemidir.
DeFi
DeFi (merkezi olmayan finans), bankalar gibi aracılara güvenmeden blok zincirine dayanan ve gelişmekte olan bir finansal sistemdir. DeFi sistemine örnek olarak “Bitcoin” gösterilebilir.
NFT
NFT (takas edilemez jeton), bir blok zincirinde kayıtlı sanat, müzik, oyun içi öğeler ve videolar gibi gerçek dünyadaki nesneleri temsil eden dijital varlıklardır. Herhangi bir dijital dosya, halka açık bir orijinallik sertifikası veya sahiplik kanıtı (resimler, videolar, müzik, video oyunu öğeleri…) sağlayan dijital defter aracılığıyla bir NFT olabilir diyebiliriz.
Örneğin, bitcoin değiştirilebilirdir. Bir tanesini başka bir bitcoin ile takas ederseniz tamamen aynı şeye sahip olursunuz ancak türünün tek örneği olan bir NFT değiştirilemezdir.
Metaverse (Sanal Evren)
Metaverse için en yalın haliyle, blok zincirine bağlı bir üç boyutlu sanal dünyalar ağıdır ve merkezi olmayan Web 3.0’ın erken aşama ayağını oluşturur. Başka bir deyişle, şimdiye kadar düz ekrandan (web veya mobil ile) etkileşime geçtiğimiz insanlarla ve şirketlerle artık dijitalde üç boyutlu olarak etkileşim kurabileceğiz. İnternet’te kelimenin tam anlamıyla yürüdüğünüzü hayal edin.. Tam da böyle bir şey.
